SURING – BASA

Jose Corazon de Jesus

Noong Nobyembre 22, 1896 hanggang Mayo 26, 1932 ay kinilala siya bilang si Hesung Batute. Siya ay isang makatang Pilipino na sumulat ng mga tulang Tagalog. Siya rin ay tinawag na “Pepito” sa kanyang kapuluan.

Siya ay isinilang sa Sta. Cruz Manila noong Nobyembre 22, 1986. Ang kanyang ama ay si Vicente de Jesus. Bininyagan siyang Jose Cecelio de Jesus ngunit pinalitan niya ang Cecelio ng Corazon. Lumaki siya sa bayan ng kanyang ama sa Sta. Maria, Bulacan. Nag-aral siya sa nasiarang Liceo de Manila at nagtapos noong 1915.

Ang unang tula na kanyang naisulat at nailimbag ay ang “Pangungulila” na lumabas noong 1931. Ang kolum ay tinawag na Buhay cavite na isinulat niya  sa pangalang-pluma na Huseng Batute. Sumulat din siya ng halos 800 kulom na pinamagatang “Ang Lagot ng Bagting” at sa ilalim ng mga pangalang Pusong Hapis, Paruparo, Pepito Matimtim, Mahirap Dahong Kusa, Paruparong Alitaptap, Amado Viterbi, Elyas, Anastacio Salagubang at Tubig Lily.

May tatlong pares ng mga makata nasumali sa unang balagtasan na ginanap noong Abril 6, 1924 sa Instituto de Mujeres na itinatag ni Sevilla. Nagtagumpay ang balagtassan at nakagiliwan ng mga manonood ang pares nina Jose Corazon de Jesus at Florentino Collantes.

Sumikat silang dalawa sa buong Pilipinas noong inanyayahan silang umarte sa pelikulang Oriental Blood kung saan kasama nila ang tanyag na aktres na si Atang del Rama. Kasama rin sa naging kast ng pelikula ang anak ni Huseng Batute na si Juliano de Jesus.

Kalupi ng Puso

(Jose Corazon de Jesus)

Talaan ng aking mga dinaramdam

Kasangguning lihim na nais  tandaan

Bawat dahon niya ay kinalalagyan

Ng isang gunitang pagkamahal-mahal.

Kaluping maliit sa tapat na  puso

Ang bawat talata’y puno ng pagsuyo

Ang takip ay bughaw, dito nakatago

Ang lihim ng aking ligaya’t siphayo.

Nang buwan ng Mayo kami nagkakilala

At tila Mayo rin nang magkalayo na

Sakaluping ito nababasa-basa

Ang lahat ng asting mga alaala.

Nakatal rito ang buwan at araw

Ng ating ligaya at kapighatian

Isang dapithapo’y nagugunam-gunam

Sa mga mato ko ang luha’y umapaw

Anu pa’t kung ako’y tila nalulungkot

Binabasa-basa ang nagdaang lugod

Ang alaala koy ditto nagagamot

Sa munting kaluping puno ng himutok.

Matandang kalupi ng aking sinapit

Dala mo nang lahat ang tuwa ko’t hapis

Kung binubuksan  ka’y parang lumalapit

Ang lahat ng aking nabigong pag-ibig.

Sa dilaw mong daon ngayon ay kupas na

Ang lumang pagsuyo’y naaalala

Sa kaluping bughaw, kung kita’y mabasa

Masayang malungkot na hinahagkan ka.

May ilang bulaklak at dahong natuyo

Na sa iyo’y lihim na nangakatago

Tuwi kong mamasdan, luha’y tumutulo

Tuwi kong hahagkan, puso’y nagdurugo.

Mga Elemento ng tula:

Sukat – ito ay tumutukoy sa bilang ng pantig ng bawat taludtod na bumubuo sa isang saknong. Ang pantig at tumutukoy sa  pagbasa.

Saknong – ang saknong ay isang grupo sa loob ng isang tula na may dalawa o maraming linya

Tugma – isa itong katangian ng tula na hindi angkin ng mga akda sa tuluyan. Sinansabing may tugma ang isang tula kapag ang huling pantig ng huling salita ng bawat taludtod ay magkasing tunog.